آیا خلق و خوی حیوان خانگی شما می‌­تواند متأثر از کیفیت نوع غذایی که می­‌خورد باشد؟

انتخاب غذای با کیفیت که حاوی مواد مغذی چون امگا 3، منیزیم و پروتئین بالا باشد، حیوان خانگی شما را پرنشاط، آرام و آموزش پذیر می­‌کند. برعکس چنانچه در هنگام خرید غذاهای آماده، به مواد تشکیل دهنده موجود بر روی برچسب آن توجه نکنید و یا غذاهای حاوی کربوهیدرات بالا را در اختیار حیوان خود قرار دهید، نه تنها سلامت جسمی سگ یا گربه شما به خطر می‌­افتد، بلکه عواقبی چون رفتارهای پرخاشگرانه و نامتعادل در انتظار حیوان خانگی شما خواهد بود. محققان گزارش می‌دهند که بسیاری از سگ‌ها و گربه‌­هایی که از غذاهای حاوی محصولات جانبی و غلات بی‌کیفیت، مواد نگهدارنده شیمیایی و حتی رنگ‌های خوراکی استفاده می­‌کنند، بیش فعال بوده و تمرکز ندارند، آن‌­ها به راحتی حواسشان پرت می‌شود و به سختی آموزش می‌­بینند. بنابراین، در هنگان تهیه غذا برای حیوان خانگی خود، به برچسب آن توجه کنید و مواد مغذی و میزان آن‌­ها را با استانداردهای سازمان­‌های تعیین کننده استاندارد همچون NRC مقایسه کنید. شما می‌­توانید از دامپزشک خود نیز مشورت بگیرید.

تغذیه چه نقشی بر رفتار سگ و گربه دارد؟

غذایی که سگ یا گربه شما مصرف می‌کند نه تنها به سلامت فیزیکی آن کمک می‌کند، بلکه خواص زیادی نیز برای روان حیوان دارد. به عبارت دیگر، دستگاه گوارش بر خلق و خوی حیوانات خانگی تأثیر می­‌گذارد. از این رو، در رفتارشناسی سگ و گربه، رژیم غذایی را در کانون توجه قرار داده‌­اند. به همین دلیل است که محققان  از روده به­‌عنوان مغز دوم یاد می‌­کنند. غذای حیوان خانگی شما به طور چشمگیری نوع خلق و خو، احساسات و رفتار آن را تعیین می‌سازد. 

تغذیه با کیفیت، حاوی مقادیر کافی از امگا3، با کاهش التهاب، میزان درد را در حیوان خانگی شما کاهش می‌­دهد. درد باعث تولید هورمون­‌های استرس می‌­شود که سگ یا گربه را برای مبارزه آماده می­‌کند و می‌تواند منجر به مشکلات پرخاشگری شود. افزایش انرژی از طریق غذای مناسب، با افزایش تمرکز، حافظه و آموزش پذیری حیوان خانگی شما همراه است. حتی عمل مکانیکی جویدن استخوان (همچون استفاده از غذاهای خشک آماده) باعث افزایش اندورفین (ماده کاهش دهنده استرس و ترس) می‌شود. استخوان‌ها همچنین حاوی مواد معدنی از جمله منیزیم هستند که میزان استرس را در سگ و گربه کاهش می‌­دهند. علاوه‌­براین، با تأثیر مثبت تغذیه حاوی مواد مغذی همچون سلنیم و ویتامین E بر سیستم ایمنی، حیوانی آرام­تر و پرنشاط­‌تری خواهید داشت.

منظور از چرخه احساسات و رفتار در حیوانات خانگی چیست؟

رفتارهای فیزیکی و احساسات بخشی از چرخه‌­ای هستند که مشوق یکدیگر بوده و به طور ناگسستنی به هم مرتبط هستند. این فرآیند به عنوان بیوفیدبک شناخته می‌­شود. بیوفیدبک راه طبیعی برای ایجاد تعادل، تنظیم استرس و هیجان  در حیوان خانگی شما است که به آن اجازه می‌دهد تا به تهدیدات واکنش مناسبی نشان دهد و رفتاری را از خود بروز دهد که در برگیرنده پاداشی از جانب صاحب خود یا سایر عوامل بیرونی باشد. 

رفتاری که از سگ یا گربه شما بروز می‌­کند، نتیجه تعامل عوامل درونی و بیرونی است. هورمون‌­ها و انتقال دهنده‌­های عصبی، پیام رسان‌­های شیمیایی هستند که در داخل بدن حیوانات وظایف زیادی دارند. یکی از این وظایف ایجاد احساسات است. احساسات منجر به شکل گیری خلق و خوی حیوان خانگی شما می­‌شود. در پی ایجاد احساسات مثبت یا منفی، مغز حیوان اطلاعات حاصل را جمع آوی کرده و در بدن آن پیام رسان­‌های شیمیایی بیشتری تولید می‌شود. در نتیجه، در برخورد مشابه، مغز متوجه می­‌شود چه واکنشی (رفتاری) بروز دهد. جالب توجه است که رژیم غذایی، بر روی این پیام رسان­‌های شیمیایی اثر گذار است.

هماهنگی رژیم غذایی و پیام رسان­‌های شیمیایی، در شکل گیری خلق و خوی سگ و گربه

بیایید دستگاه گوارش و روده حیوانات خانگی را با یک نگاه جدید بررسی کنیم - فراتر از علائم قابل مشاهده همچون پرخاشگری، بی قراری، ترس یا فوبیا. غذایی که وارد دستگاه گوارش حیوان خانگی شما می‌­شود، میزان ذخیره سازی مواد شیمیایی مؤثر در رفتار سگ یا گربه را تعیین می­‌کند. از جمله مواد شیمیایی و اثرات آن می‌­توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• اپیوئیدها – مسئول شادی هستند

• دوپامین – باعث ایجاد انگیزه می‌­شود

• استیل کلرید – برای حافظه و تمرکز مفید است

• بنزودیازپین­‌های درون زا – آرام بخش هستند

• GABA : آرام بخش است

با نگاهی به اثر مواد شیمیایی فوق، مشخص می‌­شود که چرا سگ یا گربه‌­ای که دچار کمبود این مواد شیمیایی است با عدم تعادل خلق و خو، تحریک پذیری، ناآرامی، استرس، افسردگی، مشکلات حافظه و تمرکز دست و پنجه نرم می‌کند. یکی از مواد شبه اپیوئید بسیار مهم، سروتونین یا هورمون شادی است. در میان سایر مواد شیمیایی، سروتونین مسئول تعادل خلق و خوی حیوان خانگی شما است. حیواناتی که دچار کمبود سروتونین هستند، در طول ساعات شب خواب خوبی ندارند و ذخیره ناچیز سروتونین برای تولید ملاتونین قربانی می­‌شود. ملاتونین از سروتونین برای تقویت خواب در هنگام غروب خورشید تولید می­‌شود و در نتیجه کمبود سروتونین، تولید ملاتونین نیز رو به افول می­‌رود. حدود 90 درصد از سروتونین سگ یا گربه شما در پوشش محافظ روده به نام اپیتلیوم قرار دارد. بنابراین، این ماده شیمیایی مهم تنها در صورتی می‌­تواند کارآمد باشد که اپیتلیوم روده سالم باشد. سلامت اپیتلیال به نوع رژیم غذایی و باکتری‌های مفید موجود در آن متکی است. همکاری رژیم غذایی متعادل و با کیفیت با این مواد شیمیایی کمک می­‌کند تا حیوانی سازگار، آموزش پذیر، آرام، متمرکز، و شاد، داشته باشیم.

همانطور که پیشتر گفته شد، در سطح روده باکتری‌­های مفیدی حضور دارند که بر سلامت روده و در نتیجه سلامت روان حیوان شما اثر گذار هستند. راز حمایت از این باکتری‌­ها، حفظ شرایط اسیدی در سیستم گوارش سگ و گربه است. pH پایین دستگاه گوارش (به معنی اسیدی بودن) بهترین راه برای از بین بردن باکتری‌­های مضر و حمایت از باکتری­‌های مفید است. بازهم، نوع غذایی که حیوان خانگی شما مصرف می­‌کند، تعیین کننده میزان اسیدیته دستگاه گوارش آن است.

کدام مواد مغذی با اثرگذاری مطلوب بر روده، سلامت روان حیوان خانگی شما را تأمین می‌­کنند؟

سگ و گربه به گوشت نیاز دارند، چراکه از راسته گوشتخواران بوده و دندان، آرواره­‌ها و ماهیچه‌­های آن‌­ها برای مصرف گوشت طراحی شده‌­اند. روده این حیوانات کاملاً برای هضم گوشت در pH پایین آمادگی دارد. معده با مقادیر زیادی گوشت و استخوان، به سختی کار می­‌کند تا غذا را با آسیاب کردن تجزیه و در صورت نیاز اسید آزاد کند. یک رژیم غذایی کامل و فرآوری نشده را انتخاب کنید که سرشار از پروتئین باشد. پروتئین به تولید سروتونین یا همان هورمون شادی در بدن حیوان خانگی شما کمک کرده و میزان تحریک پذیری آن را کاهش می­‌دهد. سعی کنید از غذاهای حاوی کربوهیدرات کمتر برای سگ یا گربه استفاده کنید تا شاهد پرخاشگری حیوان خود نباشید. با مشورت دامپزشک، می‌­توانید از مکمل‌­های حاوی تریپتوفان استفاده نمایید. به خصوص اگر سگ یا گربه شما رفتارهای پرخاشگرانه زیادی از خود نشان می‌­دهد.

رژیم غذایی نامناسب چه تأثیری بر رفتار حیوان خانگی شما دارد؟

یک رژیم غذایی نامتعادل که به شدت فرآوری شده و کربوهیدرات و مواد پرکننده بالایی دارد، دقیقاً برعکس موارد فوق الذکر عمل می‌­کند: یا حیوان خانگی شما را افسرده و بی­حال می­‌کند یا باعث پرخاشگری و بیش فعالی در سگ یا گربه می­‌شود. بیش فعالی مخرب، اغلب به دنبال مصرف مواد غذایی حاوی کربوهیدرات بالا بوجود می‌­آید. رژیم غذایی حاوی نشاسته و کربوهیدرات بالا باعث افزایش قند خون و کاهش انرژی می‌شود. برخی از غذاهای تجاری سگ به کربوهیدرات‌­ها و قندهای ساده به عنوان مواد اولیه خود متکی هستند. این مسئله نشاندهنده اهمیت توجه به فرمولاسیون غذا است که باید مطابق دستورالعمل‌­های سازمان­‌های تعیین کننده استانداردهای غذای سگ و گربه باشد. برعکس کربوهیدارت، غذاهای حاوی مقادیر کافی پروتئین، ضمن افزایش انرژی، سطح قند خون را پایدار نگه می­‌دارند. این در حالی است که پروتئین بسیار کم می‌­تواند منجر به افسردگی و خلق و خوی ضعیف در سگ و گربه شود. چنین حیوانی در نهایت دچار کمبود ماده‌­ای به نام تریپتوفان می‌­شود. تریپتوفان اسید آمینه ضروری است که به تولید سروتونین (انتقال دهنده عصبی شیمیایی که برای ایجاد احساس شادی شناخته شده است) کمک می‌کند.

نکته جالب توجه این است که کیفیت پروتئین مورد استفاده در غذا نیز بر رفتار حیوان شما اثر گذار است. پروتئین با کیفیت پایین باعث تحریک پذیری بیش از حد می‌­شود. برخی از گوشت­‌های مورد استفاده در غذای حیوانات خانگی، یا محصولات جانبی گوشت هستند یا آنقدر تصفیه شده و تجزیه شده‌­اند که زنجیره‌­های پیچیده اسیدهای آمینه تبدیل به اسیدهای آمینه منفرد می‌­شوند. هنگامی که این اتفاق می‌­افتد، اسید آمینه گلوتامات تبدیل به آسان­ترین اسید آمینه برای هضم می‌­شود و گلوتامات یک انتقال دهنده عصبی تحریک کننده است. بنابراین، میزان پرخاشگری حیوان خانگی شما بیشتر می‌­شود.

توجه کنید که حضور افزودنی‌­های خوراکی و رنگ‌­های مصنوعی در غذایی که برای حیوان خانگی خود تهیه می­‌کنید، می‌­تواند عوارضی چون بیش فعالی و عدم تمرکز در حیوان شما داشته باشد. علاوه براین، برخی از افزودنی‌­های مصنوعی دیگر وجود دارند که برعکس موارد مذکور، منجر به بی حالی و افسردگی در سگ و گربه می‌­شوند.  این گونه مواد، سطح انرژی حیوان شما را پایین آورده و نشانه­‌های فیزیکی چون افزایش وزن، شل شدن مدفوع، خشکی پوست، خشن شدن مو و بوی بد دهان را نیز به همراه دارند. در چنین مواردی، با کمک دامپزشک، رژیم غذایی حیوان خانگی خود را تغییر دهید و اثرات چشمگیر آن را در بهبود وضعیت رفتاری و جسمانی حیوان مشاهده کنید.

سایر عوامل مرتبط با تغذیه که بر روی رفتار سگ یا گربه شما اثر می­‌گذارد:

علاوه بر توجه به برخی از مواد مغذی، شیوه غذا دادن نیز در خلق و خوی حیوان خانگی شما مؤثر است. برنامه غذایی سگ یا گربه خود را تقسیم کنید: اگر عادت دارید که یک وعده غذایی بزرگ در روز به حیوان بدهید، غذای آن را به دو یا سه وعده در روز تقسیم کنید. چند بار تغذیه کوچک به هضم غذا کمک کرده و متابولیسم و سطح انرژی سگ یا گربه شما را ثابت نگه می‌­دارد. همچنین باید سطح فعالیت حیوان خود را نیز در نظر بگیرید. اگر نژاد سگ یا گربه شما به داشتن فعالیت زیاد معروف است، تغذیه سه بار در روز سطح انرژی آن را ثابت نگه می‌دارد.

به محلی که سگ یا گربه در آن غذا می­‌خورد نیز توجه کنید: مکانی که به حیوان خانگی خود غذا می­‌دهید بسیار مهم است. هر مکانی که انتخاب می­‌کنید، باید برای هر وعده غذایی یکسان باشد. در حالت ایده آل، مکانی آرام و دور از سر و صدا که به حیوان شما در هنگام خوردن و نوشیدن احساس آرامش دهد. مراقب باشید که کودکان خردسالتان نتوانند در هنگام غذا خوردن سگ یا گربه آن‌­ها را اذیت کنند. 

برای تغذیه حیوان خانگی خود سعی کنید که یک روال منظم و ثابت داشته باشید. با این کار، سگ یا گربه شما اطمینان خاطر و آرامش کافی پیدا می­‌کند که در مکانی مشخص و به موقع، غذای خود را دریافت می‌نماید. توجه کنید که حیوان شما باید یک ساعت مانده به تمرین یا خواب، غذای خود را هضم کرده باشد. 

از غذا دادن به سگ یا گربه در بشقاب خود پرهیز کنید. حیوان خانگی شما باید یاد بگیرد در فاصله‌­ای مناسب از افراد نشسته و منتظر غذای خود بماند. این روش در مقایسه با زمانی که سگ یا گربه بی قرار به دنبال خورده­‌های غذای شما می­‌گردد یا در هنگام غذا خوردن به شما التماس می­‌کند، آرامش بیشتری به حیوانتان داده و رفتار قناعت را در او پرورش می‌­دهد.

کلیه حقوق و امتیازات این مقاله متعلق به شرکت صنایع کیارام میباشد. باز نشر این مقاله در صورت ایجاد لینک مستقیم به این صفحه بلا مانع میباشد.